Turak zielonoczuby (Tauraco persa) – ptak o pięknym zielonym upierzeniu

Turak zielonoczuby (Tauraco persa) to gatunek ptaka z rodziny turakowatych. Upierzenie zielone, przechodzące w tylnej części w bardzo ciemny fiolet. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie zielonego barwnika, turakowerdyny, niespotykanej u prawie żadnych innych zwierząt.

Charakterystyka

Upierzenie kolorowe

• zielona głowa wraz z czubem, grzbiet, szyja i pierś;
• pokrywy skrzydłowe i ogon ciemnofioletowe;
• środkowa część lotek jaskrawoczerwona (dobrze widoczna w locie), u podgatunku T. persa buffoni czerwone lotki mają dodatkową, białą pręgę.
• dziób czerwony, częściowo zakryty piórami.
• Oko otoczone nagą, czerwoną obwódką, z białą plamą przed okiem i czarną kreską; Skrzydła dość krótkie, zaokrąglone, ogon długi;

Lata słabo, za to zręcznie skacze i wspina się wśród koron drzew. Charakterystyczny, donośny głos turaka przypomina ochrypłe szczekanie (kour-kour).

Średnie wymiary

Długość ciała: 43 cm (wraz z długim ogonem).

Masa ciała turaka wynosi zazwyczaj 225–295 g.

Rozmnażanie

Sezon lęgowy rozpoczyna się wraz z nadejściem pory deszczowej. Każda para ustala własne terytorium, gdzie w gęstej koronie drzew (na wysokości 2–5 m) buduje niedbale złożone gniazdo. Samica składa zwykle 2 biało-kremowe jaja. Wysiadują obydwoje rodzice przez 21–23 dni. Pisklęta wykluwają się niedołężne, pokryte czarnym puchem. Młode opuszczają gniazdo po 5–6 tygodniach, lecz pozostają pod opieką dorosłych do ukończenia 4 miesięcy życia.

Pożywienie

• Owoce: Turaki są owocożerne i spożywają różne owoce, takie jak jagody, owoce drzew iglastych, owoce figowca czy palmy daktylowe. Owoce stanowią znaczną część ich diety.
• Nasiona: Turaki zjadają także nasiona, w tym nasiona drzew i krzewów. Nasiona dostarczają im ważnych składników odżywczych.
• Kwiaty: Często turaki żywią się nektarem kwiatów. Są w stanie wykorzystywać swoje długie języki do dostępu do nektaru.
• Liście: W niektórych przypadkach turaki mogą zjadać liście i pędy roślin, chociaż jest to mniej typowe w porównaniu do owoców i nasion.

Turaki są ptakami o ważnej roli ekologicznej, ponieważ pomagają w rozprzestrzenianiu nasion roślin, co przyczynia się do odbudowy lasów i rozwoju roślinności. Niemniej jednak, niektóre gatunki turaków, jak np. turak zielonoczuby, mogą być postrzegane jako szkodniki w rolnictwie, ponieważ ich żywienie może być destrukcyjne dla upraw.

Występowanie i środowisko

Występuje w Zachodniej i Środkowej Afryce, głównie wzdłuż wybrzeża Zatoki Gwinejskiej. Zamieszkuje lasy od Senegalu na zachodzie, poprzez m.in. Wybrzeże Kości Słoniowej, Nigerię i Kamerun po Gabon, Kongo, Demokratyczną Republikę Konga i północną Angolę na wschodzie i południu. Te ptaki żyją w specyficznych warunkach środowiskowych, a ich naturalny habitat obejmuje:

1. Lasy Deszczowe: Turaki zielonoczube zamieszkują głównie obszary leśne, w tym lasy deszczowe. Są to gęsto zalesione tereny, gdzie ptaki znajdują schronienie i pokarm.
2. Drzewa: Turaki są ptakami drzewnymi i spędzają większość czasu na drzewach. Wykorzystują gałęzie do żerowania na owocach i nasionach.
3. Obszary Wilgotne: Ze względu na swoje upodobania pokarmowe, turaki często przebywają w obszarach o wysokiej wilgotności, gdzie jest obfitość owoców.

Podgatunki

• Turak białoczuby (Tauraco leucolophus)
• Turak czerwonoczuby (Tauraco rossae)
• Turak długoczuby (Tauraco schalowi)
• Turak koroniasty (Tauraco fischeri)
• Turak liliowoczuby (Tauraco hartlaubi)
• Turak angolski (Tauraco erythrolophus)
• Turak fioletowy (Tauraco violaceus)

Ochrona i zagrożenie

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje turaka zielonoczubego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity w znacznej części swego zasięgu występowania. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny.

---

Źródła:

1. Turak zielonoczuby,  \”Wikipedia\” [2023.10.20]
2. Turak zielonoczuby, \”Media Nauka\” [2023.10.20]
3. Turak zielonoczuby, \”Animalia.bio\” [2023.10.20]

---

Gabriela Tran Van, CC By 4.0 International