Sikorka – podstawowe informacje o ptaku [JO]

Sikorki tuż obok wróbla zaliczane są do jednych z najbardziej popularnych ptaków w Polsce, w naszym kraju żyje ich aż sześć odmian, jest to: bogatka, modraszka, uboga, sosnówka, czubatka, czarnogłówka. W naszym zestawieniu znalazła się także sikorka lazurowa, ponieważ to ptaszek o wyjątkowym kolorze upierzenia i również zasługuje na uwagę. Generalnie sikorki możemy spotkać nie tylko w lasach, ale też w parkach miejskich, bądź domowych ogródkach. Zachwycają one barwnym upierzeniem, poza tym są pożyteczne, ponieważ zjadają szkodniki.

Sikorka bogatka

Sikorkę bogatkę, zwaną również sikorką zwyczajną, spotykamy najczęściej, ponieważ nie stroni ona bowiem od miejsc, w których przebywają ludzie. Dodatkowo warto wiedzieć, że jest ona objęta ścisłą ochroną, zatem ile żyje sikorka bogatka? Zdecydowanie należy do ptaków długowiecznych, najstarszy odnotowany osobnik dożył 15 lat. Wiele osób interesuje również, gdzie zimuje sikorka bogatka? Niektórzy przedstawiciele tego gatunku zostają z nami, a inni odlatują do cieplejszych krajów Europy.

Jak wygląda sikorka bogatka? To niewielki ptak, jest długi na ok. od 14 do 16 cm, waży mniej więcej od 20 do 30 g. Jest dość kolorowy, ma czarną głowę i białe plamy na policzkach. Jego upierzenie na brzuchu jest żółte; przez całą długość brzucha, aż do szyi przebiega czarny krawat. Skrzydła i ogon mają niebieski kolor. Samców od samic możemy odróżnić jedynie po grubości “krawata”. U osobników płci męskiej jest znacznie szerszy.

Sikorka modraszka

Sikorka modraszka bardzo przypomina sikorkę bogatkę, również można spotkać ją w aglomeracjach miejskich. Lubi zakładać także gniazda w lasach, zwłaszcza na drzewach liściastych i mieszanych. Jak wygląda sikorka tego gatunku? Jest ona nieco mniejsza niż bogatka, waży ok. od 11 do 14 g, długość jej ciała wynosi od 11.5 do 11,8 cm. Sikorka modra to bardzo barwny ptak. Ma żółty brzuch z czarnym paskiem z przodu, jej skrzydła są koloru niebieskiego. Głowa tych ptaków jest biała, a jej czubek niebieski. Pod dziobem i między oczami można zauważyć czarne paski. Co je sikorka modra? Odżywia się głównie owadami, pajęczakami i komarami. Kiedy robi się zimniej, odwiedza karmniki, skąd wydziobuje różne smakołyki w postaci ziaren oleistych, ziaren słonecznika, a także orzechów itp. Sikorki tego gatunku zdobywają pożywienie różnymi sposobami. Czasem wydłubują pokarm z ziemi, z kory drzew, spomiędzy gałęzi, a czasem, podobnie jak bogatki, korzystają z karmników (zwłaszcza zimą), w których znajduje się jedzenie przygotowane przez ludzi.

Sikorka czarnogłówka

Sikorka czarnogłówka ma czarną “czapeczkę” na głowie. Jej brzuch jest biały, a skrzydła brązowo-szare. Od ubogiej odróżnia ją to, że ma jasną wstawkę z tyłu skrzydeł. Sikorka czarnogłówka jest nieco większa, ma od 12 do 13 cm długości, waży ok. 11 g. Poza tym ten gatunek ma znacznie większą i grubszą kreskę pod dziobem (tzw. “śliniak”) niż uboga. Gatunek ten podlega ścisłej ochronie.

Czarnogłówkę możemy spotkać w lasach mieszanych i iglastych, raczej stroni od towarzystwa ludzi. Sikorka ta sama wydziobuje sobie dziuplę w spróchniałej korze drzewa. Czarnogłówki zazwyczaj budują swoje gniazda w parach. Samiec i samica wspólnymi siłami wykuwają otwór w pniu i wyścielają go trawą. Ptaki te łączą się w jedną parę na całe życie i współpracują ze sobą do końca. Samica znosi jaja, samiec dostarcza jej pożywienie, kiedy pisklęta się wyklują, są karmione zarówno przez mamę, jak i tatę. Wiele osób zastanawia co je sikorka tego gatunku? Latem czarnogłówka żywi się owadami, jej przysmakiem są gąsienice, zimą zaś preferuje ziarna.

Sikorka uboga

Sikorka uboga jest podobna do sikorki czarnogłówki, obie te odmiany mają czarny czubek głowy, który przypomina “czapeczkę”. Posiadają także biały brzuch i szaro-brązowe skrzydła. Sikorka uboga ma czarny pasek pod dziobem, który wygląda jak “śliniak”, w przypadku tego gatunku jest on znacznie mniejszy niż u sikorki czarnogłówki. Ile waży sikorka uboga? Przedstawiciele tej odmiany zazwyczaj ważą ok. 11 g i mierzy od 11.5 do 13 cm.

Sikorka uboga dobrze czuje się na terenach podmokłych, lubi zwłaszcza lasy liściaste ( najbardziej dęby i brzozy). Jest zdecydowanie bardziej towarzyska od czarnogłówek, jednak w porównaniu do bogatki czy modraszki rzadziej korzysta z pożywienia przygotowywanego przez człowieka. Może się zdarzyć, że na krótko przyłączy się do innych stad w poszukiwaniu jedzenia. Żywi się najczęściej owadami i ich larwami, a także pająkami. Co je sikorka uboga w zimę? Jesienią i zimą jej pokarm stanowią głównie nasiona i owoce. Pożywienie zdobywa zazwyczaj pomiędzy drzewami i krzewami, chociaż w chłodniejsze pory roku zlatuje na ziemię. Zazwyczaj nie zmienia często swojego terytorium, ponieważ kiepsko lata.

Sikorka sosnówka

Zamieszkuje prawie całą Europę,

1. północno-zachodnią Afrykę
2. północne i centralne obszary leśnej strefy Azji
3. wybrzeże Pacyfiku
4. wyspy w jego zachodniej części

Bardziej na południe występują izolowane tereny lęgowe w borach iglastych położonych w wysokich górach – są to prawdopodobnie pozostałości po ostatnim okresie lodowcowym. Obecnie tamtejsze populacje zwiększają osobniki wędrujące tu z północy. Gnieżdżące się tam sikory sosnówki mogą czasami migrować masowo na zimę w kierunku południowym.

Częściowo osiadły, w zimie zwłaszcza ptaki z północnych populacji podejmują niedalekie wędrówki i koczują (przyloty od marca do maja i odloty od września do października). Migrują na Półwysep Pirenejski i nad basen Morza Śródziemnego. Po drodze czeka na nie wprawdzie wiele zagrożeń, ale na zimowiskach łatwiej jest o pokarm.

Jednak większość osobników zachodniej i środkowej Europy pozostaje na terenach lęgowych. Większość z nich cierpi z powodu zimna i zwłaszcza braku pokarmu, który muszą zbierać w ciągu krótkich dni, aby przetrwać długie zimowe noce. Wprowadzanie świerkowych monokultur na niziny i pogórza sprawiło, że znacznie powiększył się obszar występowania tego gatunku, szczególnie w zachodniej i środkowej Europie.

Sikora czubatka

jest ptakiem powszechnie występującym na terenie całej Europy, oczywiście również w Polsce. Można szybciej wymienić rejony, w których nie można jej spotkać – nie można jej spotkać na terenie Skandynawii, w Irlandii czy Szkocji. Jeśli chodzi o Azję, w której również występuje, przede wszystkim pojawia się na terenie Azji Mniejszej.

Rodzaje:

• Sikorka sosnówka
• Sikorka uboga
• Sikorka czarnogłówka
• Sikorka modraszka
• Sikorka bogatka
• Sikorka czubatka

---

Źródła:

1. Sikorki – zbiór najważniejszych informacji; \”ZOO Blog\”; [25.10.2023]
2.  Sosnówka (ptak); \”Wikipedia\” [25.10.2023]
   
3. Sikorki – najważniejsze informacje o gatunkach tych ptaków; \”Fera\”; [25.10.2023]

---

Oprac. Jan Kowalski, Kraków 2023, CC BY 4.0 Attribution 4.0 International