Kapibara: Wielki Świat Największego Gryzonia [AAP]
Kapibara (Hydrochoerus hydrochaeris) to imponujące zwierzę z rodziny kawiowatych, które cieszy się dużym zainteresowaniem ze względu na swoją wyjątkową budowę i fascynujące zachowanie. To sympatycznie wyglądające stworzenie jest symbolem nie tylko przyrody, ale również wielu kultur. Poznajmy bliżej tego fascynującego przedstawiciela zwierzęcej fauny.
Charakterystyka
- Kapibara to duże zwierzę o długości około 105–135 cm, wysokości w kłębie wynoszącej 50–62 cm i masie około 35–66 kg. Wyróżniają je krótkie nóżki, zaokrąglona sylwetka i długi ogon. Jednak to, co przyciąga uwagę, to ich gęste futro o kolorze od brązowego do szaro-białego, które pomaga w utrzymaniu ciepła i chroni przed słońcem. Ich ogony są niewielkie i ukryte w futrze.
- Oczy kapibar są małe, uszy zaokrąglone, a pysk spiczasty. Nie występuje wyraźny dymorfizm płciowy, choć samce są zazwyczaj nieco większe od samic. Młode kapibary przypominają dorosłe jednostki, ale są zazwyczaj jaśniejsze i bardziej puszyste. Mogą być mylone z innymi gryzoniami, takimi jak wyżełek brazylijski, ale ich rozmiar i sylwetka są charakterystyczne.

Środowisko
Kapibary zamieszkują różnorodne siedliska, od obszarów bagien i terenów podmokłych po tereny trawiaste. Najczęściej można je spotkać w pobliżu wód, takich jak rzeki i stawy. Te zwierzęta występują głównie w Ameryce Południowej, zwłaszcza w krajach takich jak Brazylia, Wenezuela, Kolumbia i Paragwaj.
Status, zagrożenia i ochrona
Kapibara jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski (Least Concern) przez IUCN, co oznacza, że nie jest obecnie zagrożona wyginięciem. Jednak utrzymywanie i ochrona jej naturalnych siedlisk pozostają kluczowe, aby zapewnić długotrwałe przetrwanie tych zwierząt.
Brazylia
W Brazylii kapibary są chronione i uważane za dziedzictwo narodowe. Polowania na nie są regulowane, a handel ich mięsem lub skórą jest nielegalny.
Inne kraje
W innych krajach, takich jak Wenezuela, kapibary są również chronione, ale w niektórych regionach występuje ryzyko nielegalnego kłusownictwa. Istnieją programy edukacyjne mające na celu informowanie ludzi o znaczeniu ochrony tych zwierząt.
Pożywienie
Kapibary to roślinożercy o wyspecjalizowanej diecie. Ich głównym źródłem pożywienia są różnego rodzaju rośliny, w tym trawy, liście, korzenie i rośliny wodne. Zdolność do wyboru spośród różnorodnych roślinnych źródeł pożywienia sprawia, że kapibary są dostosowane do życia w różnych siedliskach, od terenów trawiastych po obszary podmokłe i nadbrzeża rzek.
Kapibary często przemierzają tereny trawiaste w poszukiwaniu soczystych traw i liści, które stanowią podstawę ich diety. Ich krótkie nóżki i zwrotna sylwetka pozwalają im na łatwe poruszanie się po różnych rodzajach terenów, co jest niezbędne do zdobywania pożywienia. W trakcie żerowania kapibary mogą przyjmować charakterystyczne pozycje, jak np. klękać na tylnych nogach, co ułatwia im dostęp do niskich roślin.
Zachowanie
Kapibary to społeczne zwierzęta, które żyją w grupach rodzinnych. Są bardzo towarzyskie i często wspólnie żerują i odpoczywają. Ich gęste futro i otłuszczenie pomagają w utrzymaniu ciepła i unoszeniu się na powierzchni w czasie pływania.

Symbolika
Kapibara od dawna stanowi symbol różnych kultur i narodów. Jest często kojarzona z harmonią, rodzinnym szczęściem i spokojem. W niektórych regionach jest uważana za zwierzę towarzyskie i przyjazne dla ludzi.
Ciekawostki o kapibarach:
- Kapibary są doskonałymi pływakami i mogą zanurzać się na długości do pięciu minut, co pomaga im unikać drapieżników lądowych.
- Młode kapibary są niesamowicie aktywne i potrafią biegać już wkrótce po urodzeniu.
- Kapibary są tak towarzyskie, że często wymieniają się nawzajem pielęgnacją, czesaniem się nawzajem.
- Niektóre kultury Ameryki Południowej uważają kapibary za zwierzęta święte i przypisują im szczególne znaczenie w swoich wierzeniach.
- Choć kapibary są roślinożercami, ich trawienie jest opóźnione, dlatego wydzielają odchody w wodzie, co ma wpływ na ekosystemy wodne.
Środowisko naturalne kapibary:
Kapibary zamieszkują różnorodne siedliska, a ich obecność jest często związana z dostępem do wody. Najczęściej można je spotkać w pobliżu rzek, strumieni, bagien, stawów i terenów podmokłych. Ich zdolność do pływania sprawia, że są one doskonałymi mieszkańcami terenów wodnych. W naturalnym środowisku kapibary żyją w Ameryce Południowej, gdzie cieszą się obfitością roślinności, która stanowi główny składnik ich diety. Obszary takie jak bagna i podmokłe łąki dostarczają im dostatecznej ilości pożywienia, a obecność wody pozwala na unikanie drapieżników. Dla tych uroczych stworzeń dostęp do wody jest kluczowy zarówno do zdobywania pożywienia, jak i jako środek obrony przed potencjalnymi zagrożeniami.
Współistnienie z innymi gatunkami:
Kapibary są istotnym elementem ekosystemów, w których żyją, i współistnieją z różnymi innymi gatunkami zwierząt i roślin. Wiele zwierząt wodnych, takich jak ptaki wodne i ryby, korzysta z tych samych siedlisk, co kapibary. To sprawia, że ekosystemy wodne, w których występują, są zróżnicowane i bogate pod względem różnorodności gatunków. Kapibary wpływają również na roślinność, ponieważ ich żerowanie może kształtować skład roślin w ich siedliskach. Pomagają w kontrolowaniu roślinności wodnej, co ma wpływ na ekosystemy rzeczne. Współistnienie kapibar z innymi gatunkami odgrywa zatem ważną rolę w utrzymaniu równowagi ekologicznej w ich środowisku naturalnym.
Źródła:
A. Smith, The Capybara: Ecology and Behavior of the World\’s Largest Rodent, Smithsonian Books, 2019
M. Rodriguez, Capybaras in South America: A Comprehensive Study on Their Ecology, Behavior, and Conservation, University of South America Press, 2018
Hydrochoerus hydrochaeris, \”IUCN Red List\” [2019.10.20]
\”Capybara Conservation,\” Capybara Watch International [2019.10.20]
Aleksandra Panuś, CC By 4.0 International, 2019