Karaś chiński (złota rybka) – czy naprawdę spełnia życzenia? [NK]

Karaś chiński występuje w naturalnych warunkach na terenie Chin, Japonii, Korei i krajów przyległych. Udomowiona forma karasia złocistego tak zwana „złota rybka” jest przedmiotem hodowli akwaryjnej. Znana jest w licznych odmianach, z których najczęściej spotykane to: kometa, teleskop, ryba – jajo i welon.

Siedlisko

Karaś chiński jest gatunkiem ciepłolubnym o niskich wymaganiach co do jakości wody. Jest wyjątkowo wytrzymały na niską zawartość tlenu, ekstremalne temperatury i podwyższoną mętność wody na wszystkich etapach ontogenezy. Do pewnego stopnia znosi również zasolenie, co pozwala mu kolonizować zatoki morskie. Jego typowe siedliska to stawy, jeziora eutroficzne w strefie litoralnej i rzeki nizinne, zwłaszcza ich starorzecza i zastoiska. Preferuje miejsca płytkie o miękkim dnie, porośnięte roślinnością naczyniową.

Występuje w warunkach naturalnych w Azji Środkowej, Chinach i Japonii. Został introdukowany w wielu krajach świata. Ten proces może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne konsekwencje, w zależności od wpływu na rodzime ekosystemy wodne i gatunki ryb. Dlatego ważne jest monitorowanie i zarządzanie populacjami karaś chińskiego w środowiskach, w których został introdukowany.

Morfologia

Długość ciała karasia chińskiego może osiągnąć 20 centymetrów, choć zwykle waha się między 10 a 15 centymetrami. Jedną z cech wyróżniających go jest zaokrąglone ciało, które wykazuje lekkie zakrzywienie w tylnej części. To zakrzywienie sprawia, że karas chiński nie należy do najszybciej pływających ryb, ale jest to charakterystyczna cecha tego gatunku.

Karasia chińskiego charakteryzują dwie rzeczy: bulwiasta głowa i brak płetwy grzbietowej. Jest to ważne, ponieważ można je pomylić z odmianą Orandy, która posiada płetwę grzbietową. Z drugiej strony jest też bardzo podobny do odmiany Ranchu, która jest niemal identyczny, ale ma bardziej wygięty grzbiet niż karasie chińskie. Jest to szczególnie ważne, ponieważ obecność lub brak płetwy grzbietowej może stanowić kluczowy element rozróżniania różnych odmian ryb w akwarystyce. Karaś chiński jest więc łatwiejszy do zidentyfikowania dzięki swojej charakterystycznej budowie głowy i braku płetwy grzbietowej, co pomaga w uniknięciu pomyłek w rozpoznawaniu tego gatunku ryby.

Kolor łusek karasia chińskiego zależy od odmiany:

• kometa – żółty,
• teleskop – czarny,
• ryba-jajo – czerwonawy,
• welon – pomarańczowy, metaliczny połysk.

Odżywianie

Karaś chiński to gatunek ryby o zróżnicowanej diecie, co pozwala mu przystosować się do różnych rodzajów pożywienia w zależności od dostępności i warunków środowiskowych. Jego pokarm składa się z różnych źródeł i obejmuje zarówno skorupiaki dennicze, larwy owadów, mięczaki, jak i ikrę oraz wylęg innych ryb. Wybór konkretnej zdobyczy zależy od aktualnych warunków i dostępności pożywienia.

Gatunek ten zazwyczaj prowadzi żerowanie w miejscach płytkich, zwłaszcza w strefie litoralnej, gdzie występuje gęsta roślinność wodna. To jest miejsce, w którym często znajduje się dużo organizmów, które stanowią potencjalny pokarm dla tych ryb. Karasie chińskie wykorzystują roślinność do schronienia i poszukiwania pożywienia. W gęstych roślinach łatwiej jest ukryć się przed drapieżnikami, ale także wyłapać drobne organizmy żyjące wśród roślin wodnych.

Co szczególnie interesujące, karaś chiński jest wyposażony w gęsty aparat filtracyjny, który umożliwia mu zasysanie drobnych organizmów planktonowych z wody. Ten aparat, składający się z wyrostków skrzelowych, pozwala rybie na efektywne wyłapywanie organizmów planktonowych, co stanowi istotną część jej diety.

Jednak warto zaznaczyć, że obecność karasi chińskich w określonych środowiskach wodnych może prowadzić do konkurencji pokarmowej z rodzimymi gatunkami ryb, zwłaszcza z karasiem pospolitym. Karasie chińskie, ze względu na swoją zdolność do dostosowywania się do różnych źródeł pożywienia, mogą konkurować o dostępność pokarmu, co może mieć wpływ na strukturę i skład gatunkowy lokalnych ekosystemów wodnych.

Zagrożenie dla ekosystemów

Gatunki inwazyjne są jednym z największych zagrożeń dla bioróżnorodności. Rozprzestrzeniają się w szybkim tempie stanowiąc konkurencję dla wielu przedstawicieli świata roślin i zwierząt. Choć ich obecność nie zawsze szkodzi środowisku, to wciąż mogą stanowić zagrożenie dla licznych ekosystemów. Naukowcy sprawdzili skutki wypuszczania na wolność niechcianych rybek akwariowych.

Na rozprzestrzenianie się gatunków inwazyjnych istotny wpływ ma handel zwierzętami.

Prokreacja

Rozmnażanie

Grupa karasi chińskich jest w stanie osiągnąć dojrzałość po roku życia. W handlu wykorzystuje się jednak 2-letnie samice, ponieważ im są starsze, tym więcej jaj mogą złożyć. Ponadto większość odmian nie wykazuje pełnych cech fizycznych do czasu osiągnięcia pewnego wieku.

W naturze zwierzęta te składają ikrę wiosną, między lutym a majem. Można je jednak uwarunkować do składania ikry o każdej porze roku.

Zapłodnienie i tarło

W warunkach europejskich do tarła przystępuje wiosną (koniec maja) przy temperaturze wody 18 -19°C. Tarło zwykle odbywa się dwu- lub trzykrotnie w ciągu sezonu rozrodczego. Ikra składana jest w miejscach gęsto porośniętych roślinnością, do której przytwierdzana jest kleistą otoczką jajową.

W celu zapłodnienia, samice są ścigane przez kilka samców na powierzchni zbiornika wodnego. Podczas ,,ucieczki” uwalniają swoje jaja do środowiska, gdzie samce korzystają z okazji, by je zapłodnić. Po zapłodnieniu, zapłodnione jaja opadają na dno wody, gdzie przylegają do powierzchni i rozpoczynają swój rozwój.

Hodowla

Karaś chiński nadaje się do hodowli w domowym akwarium. Najważniejszą kwestią jest dobranie wielkości zbiornika do liczby hodowanych osobników. Temperatura wody powinna wynosić od 18°C do 24°C. Akwarium powinno być dobrze przefiltrowane, a jakość wody regularnie sprawdzana i utrzymywana na odpowiednim poziomie.

W akwarium można umieścić rośliny wodne, które stanowią część ich diety. Rośliny pomagają również utrzymać dobre warunki wodne. Dodanie dekoracji, jak korzenie lub kryjówki, zapewni rybom schronienie i stworzy naturalne środowisko.

Ten gatunek akceptuje różne rodzaje pożywienia, w tym płatki, tabletki rybne i mrożone pokarmy roślinne. Jednak warto dostarczać mu różnorodne pożywienie, aby zapewnić kompleksową dietę.

---

Źródła:

Karaś chiński, ,,Wikipedia\” (2023.10.28)

Goldfish (karaś chiński), ,,Fajnyzwierzak\” (2023.10.28)

M. Prusińska: Atlas ryb akwariowych. Warszawa 2023.

---

Nikola Kiełbus, CC By 4.0 International, 2023