Błazenek okoniowy, czyli Nemo w w środowisku wodnym [SK]

Amfiprion plamisty, błazenek plamisty, błazenek okoniowy (Amphiprion ocellaris) – atrakcyjnie ubarwiona ryba morska z rodziny garbikowatych (Pomacentridae), zaliczana do błazenków. Często hodowane w akwariach morskich. Błazenki zyskały wielką popularność po filmie „Gdzie jest Nemo?”. Wiele dzieci zapragnęło mieć własnego Nemo w akwarium.

Środowisko naturalne błazenków okoniowych

Zamieszkują rafy koralowe, gdzie żyją w symbiozie z ukwiałami. Ryby klowny występują w tropikalnych obszarach Indo-Pacyfiku i tam, gdzie ciepłe prądy oceaniczne docierają daleko na północ lub południe, na przykład w wodach wokół Australii, Chin, Japonii, Indonezji, Tajwanu, Tajlandii, Indii, Malezji i Filipin. Region wokół Nowej Gwinei jest najbogatszy w gatunki – w Madang występuje dziesięć gatunków błazenków, a na wyspach D’Entrecasteaux osiem. Na innych obszarach, np. na zachodnim Pacyfiku na wyspie Guam lub wokół Lizard Island na Wielkiej Rafie Koralowej, występuje pięć gatunków rodzimych. W Morzu Czerwonym występują dwa gatunki, tylko jeden na Komorach, a na wybrzeżu Hawajów nie ma już obecnie żadnego.

Wygląd błazenków okoniowych

Błazenkami nazywamy przedstawicieli wielu licznych gatunków z rodzaju Amphiprion i Premnas. Tytułowy bohater filmy Disneya, czyli Nemo, należy do gatunku Amphiprion ocellaris, o polsku nazywanego błazenkiem okoniowym. Błazenki mają jasnopomarańczowe ciało z trzema białymi pasami, z których środkowy ma trójkątny kształt. Te białe pasy mają delikatne czarne obrzeżenie; podobne ale szersze obrzeżenie na płetwach. Maksymalna długość ok. 9–11 cm.

Jakie są rodzaje błazenków?

Ryby te należą do rodziny garbikowatych i są podzielone na 29 gatunków, które są pogrupowane w pięć podrodzajów:

• Actinicola
• Amphiprion clarkii
• Amphiprion ephippium
• Paramphiprion
• Phalerebus

Najbardziej znanymi gatunkami ryb klownów są błazenki (Amphiprion percula i Amphiprion ocellaris), które stały się znane szerokiej publiczności przede wszystkim dzięki bajce „Gdzie jest Nemo”.

Inne popularne gatunki do trzymania w akwarium to odmiana błazenka Amphiprion ephippium, który ma około 12 cm długości, białą głowę i czarne boki, a także brązowawo-pomarańczowy dwupaskowy błazenek, który ma około 10 cm długości i pochodzi z Morza Czerwonego.

Czym żywią się błazenki?

Ryby klowny są wszystkożerne i żywią się małymi krewetkami, planktonem, glonami i widłonogami na wolności, tj. zarówno pokarmem roślinnym, jak i zwierzęcym. Jeśli są trzymane w akwarium, szczególną uwagę należy zwrócić na urozmaiconą i zbilansowaną, bogatą w witaminy dietę składającą się z pokarmów roślinnych i zwierzęcych. Z uwagi na to, że błazenki w naturze nigdy nie mogą odpłynąć zbyt daleko od swojego ukwiału, ale muszą czekać, aż ofiara sama do nich przypłynie, mają naturalny instynkt gromadzenia nadmiaru pokarmu dla ryb. Należy to również wziąć pod uwagę podczas karmienia w akwarium.

Na co muszę zwrócić uwagę podczas trzymania błazenków w akwarium?

Z góry należy zaznaczyć, że hodowla błazenków nie jest tak łatwa, jak mogłoby to wynikać z filmu „Gdzie jest Nemo”. Odpowiedzialne trzymanie tych zwierząt wymaga zwykle doświadczonych właścicieli, którzy znają już szczególne cechy akwariów morskich.

Błazenki żyją w ławicach i z tego powodu nigdy nie powinny być trzymane samotnie. Najlepiej trzymać je razem z przedstawicielami tego samego gatunku – albo w mniejszym zbiorniku jako parę, albo w dużym zbiorniku jako grupę.

Z uwagi na to, że te zwierzęta wchodzą w tak ścisłą symbiozę z ukwiałami, błazenek Amphiprion ocellaris powinien mieć w akwarium przynajmniej jeden z tych trzech gatunków ukwiałów: Heteractis magnifica, Stichodactyla gigantea lub Stichodactyla mertensii. Mimo iż ukwiały mogą być również dobrze hodowane bez ryb ukwiałowych, to w drugą stronę, ryby ukwiałowe nie mogą być hodowane w sposób odpowiedni gatunkowo bez swoich ukwiałów. Należy jednak zauważyć, że niektóre gatunki błazenków dogadują się tylko z jednym gatunkiem ukwiałów.

Temperatura wody i wielkość akwarium

Akwarium powinno mieć wielkość ok. 200 litrów. Chociaż błazenki są słabymi pływakami i nigdy nie oddalają się od swoich ukwiałów, potrzebują one trochę przestrzeni. Temperatura wody powinna wynosić od 23 do 28°C, ponieważ odpowiada to tropikalnym, naturalnym siedliskom ryb. Wartości wody powinny wynosić 8,0 do 8,4 pH i 0 do 18 °dH.

Znalazłem się w sytuacji, w której musiałem grać. I chyba grałem dobrze. Nawet przed kolegami. Nie ma nic gorszego niż być zbyt asertywnym, znając swoje braki i potrafiąc właściwie ocenić siebie, w środowisku złożonych ludzi, którzy mają mocniejsze głowy i układy. Można wejść w ich krąg tylko na zasadzie chwilowego błazenka, albo przydatnego niewolnika, gotowego wykonać każde polecenie. – Piotr Wroński, Spowiedź życia

Rozmnażanie

Błazenki żyją pojedynczo, parami albo w grupach. W przypadku życia w grupie wspomnieć należy o wewnętrznej hierarchii takiej zbiorowości: składa się ona z dojrzałej płciowo samicy, jej partnera oraz kilku młodych samców, nie rozmnażających się. W przypadku śmierci samicy, jej partner zmienia płeć i zajmuje jej miejsce. Amfipriony są protandrycznymi hermafrodytami, co oznacza, że młode osobniki mają zarówno męskie, jak i żeńskie organy, jednak dojrzały płciowo osobnik najpierw funkcjonuje jako samiec, a później może zmienić płeć na samicę.

Tarło ma miejsce co 27 dni (jest związane z pełnią księżyca). Para pływa wokół siebie, ryby oczyszczają dno przy podstawie ukwiała, gdzie samica składa do 10 000(25 000) ziaren ikry, którą opiekuje się samiec (wachluje ją płetwami napędzając natlenioną wodę, usuwa śmieci i martwe ziarna ikry). By znaleźć dobre miejsce na złożenie ikry, ryby mogą nawet nieco przesunąć ukwiał. Narybek lęgnie się po tygodniu.

Systematyka błazenków okoniowych:

1. Królestwo: zwierzęta
2. Typ: szkarłupnie
3. Gromada: ryby
4. Rząd: okoniokształtne
5. Rodzina: garbikowate
6. Rodzaj: Amphiprion
7. Gatunek: Amphiprion ocellaris (błazenek okoniowy)

---

Źródła:

1. 1. 1. Amfiprion plamistyWikipedia[2023.111.10].
      2. Strona Ciekawostki.Online[2023.11.10].
      3. Strona Sklepu Zoologicznego Kakadu [2023.11.10].
      4. Strona Sklepu Zoologicznego Zooplus. [2023.11.10]
      5. Strona LubimyCzytać. [2023.11.10]

   ---

   Oprac. Sylwia Kochniarczyk, Kraków 2023, CC BY 4.0 Attribution 4.0 International