Pożyteczny ptak w ogrodzie – sikorka. Dlaczego warto ją zwabić? [PKK]

Sikorki, obok wróbli, należą do najlepiej rozpoznawalnych ptaków, jednak chyba nie wszyscy zdają sobie sprawę, że można u nas spotkać aż sześć gatunków sikorek. Są mało płochliwe, chętnie odwiedzają zimą karmniki dla ptaków w ogrodach, i oczywiście – są dziuplakami.

Sikorki – podział miejsca zbierania pokarmu 

W przypadku różnych gatunków sikorek występuje ciekawe zjawisko braku wzajemnej konkurencji w zbieraniu pokarmu. Zupełnie, jakby zawarły kiedyś umowę i teraz konsekwentnie jej przestrzegały – z pokolenia na pokolenie pacta sunt servanda. Bogatki, sosnówki, modraszki, ubogie i czubatki mają swoje określone miejsca zbioru. Sosnówka przeszukuje najcieńsze, zewnętrzne gałązki drzew – jest najlżejsza. Bogatka operuje w najniższych partiach, uboga w środkowym piętrze, a modra w wierzchołkach drzew. Prawie wszystkie sikory gromadzą zapasy na zimę, wciskając w mech na drzewach i szczeliny kory nasiona i owady. 

Jak zwabić sikorki do ogrodu? 

Aby zachęcić skrzydlatych pomocników do osiedlania się w ogrodzie, trzeba zapewnić im dogodną przestrzeń życiową i źródło pożywienia. Do takich zabiegów należy:

1. Przyjazne dla ptaków obsadzenie ogrodu.  Im bardziej zbliżony do naturalnego będzie ogród, tym lepiej będą czuły się w nim ptaki. Jagody krzewów oraz nasiona kwiatów, bylin i traw są ulubionym pokarmem ptaków. Z kolei kwiaty ogrodowych roślin wabią owady, które przede wszystkim dla piskląt stanowią źródło białka. 
2. Rozwieszanie skrzynek lęgowych dla ptaków. Dziuplaste drzewa stanowią naturalne miejsca gniazdowania m.in. sikorek. Ponieważ nie łatwo jest o taki luksus zwłaszcza w nowo założonym ogrodzie, trzeba posłużyć się domkami zawieszanymi na drzewach. 
3. Zapewnienie wody do picia. Płytkie pojemniki z wodą dadzą ptakom nie tylko możliwość ugaszenia pragnienia, ale też zażycia kąpieli. Trzeba je tylko zabezpieczyć przed dostępem domowych drapieżników. 

Dlaczego warto mieć sikorki w ogrodzie? 

Sikory wyprowadzają zwykle dwa lęgi w roku. Ze względu na znaczne straty ptaków w okresie zimowym, liczba wysiadywanych jaj jest duża i wynosi od 6 do 14. Jest rzeczą oczywistą, że wykarmienie tak licznego potomstwa wymaga gigantycznego wysiłku i zebrania ogromnych ilości pożywienia. W ciągu 16 godzin dziennej aktywności oboje rodzice robią ponad 1000 lotów do gniazda ze zdobyczą. Wyliczono, że w ciągu lata jedna rodzina sikorek (razem z potomstwem) zjada do 75 kg owadów. Biorąc pod uwagę wielkość pojedynczego owada, można wyobrazić sobie, o jaką liczbę chodzi. Ale nie tylko latem sikorki muszą się odżywiać. W pozostałe pory roku te sympatyczne ptaki również nie próżnują i całymi dniami wyszukują larw i jajeczek ukrytych w drzewach. Jak pracowite są to ptaki świadczy fakt, że sikorka w ciągu doby może skontrolować do 1000 drzew. 

Sikorki chętnie odwiedzają zimą karmniki w ogrodach, ale nie znaczy to, że w okolicy, a zwłaszcza w lasach, brak jest innego pokarmu. Po prostu słoninkę i nasiona można zdobyć bez wysiłku – a to już jest oznaka racjonalnego myślenia.

Sikora Uboga 

Sikora Uboga wzięła swoją nazwę od swojego najmniej kolorowego upierzenia wśród sikor. Podobnie jak sikorka bogatka posiada czarny hełm na głowie, który jednak nie łączy się z czarnym trójkątem pod dziobem.  Grzbiet sikorki ubogiej jest szaro- jasno-szary, prawie biały. Sikorka uboga prezentuje się elegancko i z nonszalancją odwiedza lasy liściaste, miejskie parki a czasem nawet zaszczyci ogrodowy karmnik. Sikorka uboga nie odlatuje na zimę. 

Sikorka Czarnogłówka 

Czarnogłówka jest niemal identyczna jak sikorka uboga. Czarna czapeczka, biały policzek, szaro-brązowy grzbiet oraz jasno-szary brzuch. Jak odróżnić sikorkę ubogą od czarnogłówki? Obie wyglądają niemal identycznie. Warto przyjrzeć się jednak czarnemu podbródkowi. Podbródek sikorki ubogiej przypomina trójkąt, rozszerzający się w stronę brzucha z czubkiem pod dziobem. U czarnogłówki podbródek jest mniejszy, w kształcie prostokąta i nie sięga do piersi. Sikorka Czarnogłówka jest dużo rzadziej spotykana niż uboga i preferuje inne środowisko: podmokłe tereny z luźno obsadzonymi starymi wierzbami.  Jako jedyna z naszych sikor odlatuje na zimę w październiku, a przylatuje w kwietniu. 

Sikora Lazurowa 

Sikorka lazurowa od kilku lat wzbudza sensację, coraz częściej pojawiając się w Polsce w okresie zimowym : od października do marca. Jej terenem lęgowym jest wschodnia Europa i centralna Azja. To piękna biało-błękitna sikora najbardziej przypominająca naszą modraszka, jednak bez żółtych i zielonych akcentów. Od reszty sikor zdecydowanie wyróżnia ją brak czarnego hełmu czy niebieskiej czapeczki. Upierzenie całej głowy sikory lazurowej jest białe. Brzuch również, natomiast grzbiet błękitny. Sikorka ta posiada jednak czarną opaskę na dużym, okrągłym oku tak charakterystyczną dla wszystkich przedstawicielek tej rodziny. Sikora lazurowa wygląda jak księżniczka z krainy lodu, co potęguje fakt pojawianie się jej właśnie w zimie.

---

 Źródła;

1. https://kwidzyn.gdansk.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/kukulka-zwyczajna-cuculus-canorus-/pop_up
2. https://twojogrodek.pl/Pozyteczny-ptak-w-ogrodzie-sikorka-Dlaczego-warto-ja-zwabic
3. https://karolinakijak.pl/sikorki-w-polsce-ciekawostki

 

Patrycja Kozłowska, CC BY 4.0