Amfiprion plamisty (Amphiprion ocellaris)- informacje podstawowe [MS]

Błazenek okoniowy to jedna z najpopularniejszych jak i najładniejszych ryb hodowanych w akwariach morskich. Zdecydowanie zalicza się do grupy gatunków które spełniają wszystkie cechy idealnej obsady dla początkującego akwarysty. Nie wymaga wielkiego akwarium. Wykazuje dużą odporność na niestabilne parametry wody. W akwarium dorosłe ryby dosyć często podchodzą do tarła, samiec opiekuje się ikrą przez około 8 dni, po tym czasie młode wykluwają się.

Wygląd

Błazenki mają jasnopomarańczowe ciało z trzema białymi pasami, z których środkowy ma trójkątny kształt. Te białe pasy mają delikatne czarne obrzeżenie; podobne ale szersze obrzeżenie na płetwach. Maksymalna długość ok. 9–11 cm. Amfipriony są znane z tego, że żyją w symbiozie z ukwiałami. Ukwiały, które są groźne dla praktycznie wszystkich innych ryb (jego czułki zaopatrzone są w parzydełka, które przy dotknięciu wypuszczają setki mikroskopijnych harpuników z jadem porażającym ofiarę), nie czynią krzywdy błazenkom.

Występowanie Amfipriona plamistego

Amphiprion ocellaris jest rybą z rodziny Garbikowatych zaliczaną do błazenków. Często nazywane są także rybami klown (Clownfish). W naturze występują na Filipinach, w Indonezji, Australii, Malezji, Oceanie Indyjskim, Pacyfiku zachodnim, Tajlandii, Morzu Andamańskim, czy w okolicach Wysp Ryukyu. Są więc dość rozpowszechnione i na szczęście jak na razie ich populacji nie zagraża większe niebezpieczeństwo. Ma to zapewne związek z możliwością rozrodu ryb w niewoli.

Życie w symbiozie

Jednym z najbardziej spektakularnych przykładów symbiozy a ściślej rzecz ujmując mutualizmu, jest relacja między rybami ukwiałowymi a ukwiałami. Ryby żyjące w symbiozie z ukwiałami należą do rodziny garbikowatych (Pomacentridae). Najbardziej rozpowszechnione i znane w akwarystyce są ryby z rodzajów Amphiprion i Premnas. 

Ukwiał

Ukwiały to bardzo ciekawe zwierzęta które żyją w symbiozie nie tylko z błazenkami, ale także z jednokomórkowymi glonami zwanymi zooksantellami, które zamieszkują komórki ukwiała. Jak każde glony zooksantelle przy udziale światła w procesie fotosyntezy syntezują cukry proste.

Białko dla ukwiała

Aby ukwiały mogły się rozrastać i rozmnażać potrzebują białka. I tu z pomocą przychodzą ryby ukwiałowe. Błazenek poluje raczej na małe skorupiaki, choć w obronie własnego gniazda jakim jest ukwiał może zabić ślimaka, skorupiaka czy nawet większą rybę. Często też instynktownie upolują jakieś zwierzę, szybko przenosząc je w pyszczku do ukwiała po czym stwierdzają iż ofiara jest za duża i porzucają ją.

Jakie są rodzaje Błazenków?

Ryby te należą do rodziny garbikowatych i są podzielone na 29 gatunków, które są pogrupowane w pięć podrodzajów (Actinicola, Amphiprion clarkii, Amphiprion ephippium, Paramphiprion, Phalerebus).

Najbardziej znanymi gatunkami ryb klownów są błazenki (Amphiprion percula i Amphiprion ocellaris), które stały się znane szerokiej publiczności przede wszystkim dzięki bajce „Gdzie jest Nemo”.

Płeć i reprodukcja tych zwierząt są niezwykłe: Błazenki rodzą się zawsze jako obojnaki. Są one zwierzętami ławicowymi i najwyżej postawioną rybą w ławicy jest zazwyczaj samica, a drugą pod względem wielkości i wieku rybą jest godowy samiec.

Gdzie leży naturalna ojczyzna Błazenków?

Ryby klowny występują w tropikalnych obszarach Indo-Pacyfiku i tam, gdzie ciepłe prądy oceaniczne docierają daleko na północ lub południe, na przykład w wodach wokół Australii, Chin, Japonii, Indonezji, Tajwanu, Tajlandii, Indii, Malezji i Filipin. Region wokół Nowej Gwinei jest najbogatszy w gatunki – w Madang występuje dziesięć gatunków błazenków, a na wyspach D’Entrecasteaux osiem. Na innych obszarach, np. na zachodnim Pacyfiku na wyspie Guam lub wokół Lizard Island na Wielkiej Rafie Koralowej, występuje pięć gatunków rodzimych. W Morzu Czerwonym występują dwa gatunki, tylko jeden na Komorach, a na wybrzeżu Hawajów nie ma już obecnie żadnego.

Czym żywią się Błazenki?

Ryby klowny są wszystkożerne i żywią się małymi krewetkami, planktonem, glonami i widłonogami na wolności, tj. zarówno pokarmem roślinnym, jak i zwierzęcym. Jeśli są trzymane w akwarium, szczególną uwagę należy zwrócić na urozmaiconą i zbilansowaną, bogatą w witaminy dietę składającą się z pokarmów roślinnych i zwierzęcych. Z uwagi na to, że błazenki w naturze nigdy nie mogą odpłynąć zbyt daleko od swojego ukwiału, ale muszą czekać, aż ofiara sama do nich przypłynie, mają naturalny instynkt gromadzenia nadmiaru.

Cechy szczególne Błazenka

Błazenek żyje w obecności ukwiałów. Nie tylko chroni się przed napastnikami w ten sposób pośród parzydełek, ale wyjada także resztki organiczne, wpływając nierzadko do jamy chłonąco-trawiącej ukwiału. Jaką korzyść ma ukwiał z takiej symbiozy? Ryba utrzymuje go w czystości, uwalnia od mułku organicznego.

Jak długo żyją błazenki?

Ryba klown może żyć do 10 lat w naturze, ale w akwarium zazwyczaj osiąga wiek około 5 lat. Błazenki nie są one szczególnie wrażliwe, o ile trzymane są w akwarium morskim i przestrzega się powyższych warunków.

Morfologia i anatomia

Ciało błazenka wydziela śluz, który uniemożliwia ukwiałowi wystrzelenie parzydełkowej \”amunicji\” w kierunku tej ryby. Długość ciała wynosi około 8-11 cm.

Dymorfizm płciowy Błazenka

Dymorfizm płciowy oznacza różnice w wyglądzie między osobnikami płci żeńskiej a męskiej tego samego gatunku. W przypadku błazenków różnice te są zazwyczaj subtelne, ale można je zauważyć w kilku aspektach.

• Kształt ciała: Męscy błazenki często wykazują nieco inną budowę ciała niż samice. Męskie osobniki mogą być nieco większe i bardziej smukłe.
• Zachowanie: Choć to nie jest związane z wyglądem, męskie błazenki mogą wykazywać bardziej agresywne zachowanie w obronie swojego terytorium lub w walce o partnerkę.
• Płetwy: Niektóre gatunki błazenków wykazują różnice w budowie płetw. Na przykład, męskie błazenki mogą mieć bardziej wydłużoną płetwę ogonową lub inaczej ukształtowane płetwy niż samice.

Etymologia